11. Świadczenia pracownicze
Sporządzono w mln PLN, chyba że wskazano inaczej
| Zasady rachunkowości |
|---|
| Grupa zobowiązana jest do wypłaty określonych świadczeń po okresie zatrudnienia (świadczeń emerytalnych z tytułu jednorazowych odpraw emerytalno-rentowych, odpraw pośmiertnych, ekwiwalentu węglowego) oraz innych długoterminowych świadczeń (w postaci nagród jubileuszowych), zgodnie z Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy. Wysokość zobowiązań z tytułu obu rodzajów świadczeń szacowana jest na koniec okresu sprawozdawczego przez niezależnego aktuariusza metodą prognozowanych świadczeń jednostkowych. Wartość bieżącą zobowiązania z tytułu określonych świadczeń ustala się poprzez zdyskontowanie szacowanych przyszłych wypływów pieniężnych przy zastosowaniu stóp procentowych obligacji skarbowych wyrażonych w walucie przyszłej wypłaty świadczeń, o terminach zapadalności zbliżonych do terminów regulowania odnośnych zobowiązań. Zyski i straty aktuarialne z wyceny określonych świadczeń po okresie zatrudnienia ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach w okresie w którym powstały. Zyski i straty aktuarialne z wyceny pozostałych świadczeń (świadczenia z tytułu nagród jubileuszowych) ujmowane są w wyniku finansowym. |
| Ważne oszacowania i założenia |
|---|
| Zobowiązanie bilansowe z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych równe jest wartości bieżącej zobowiązania z tytułu określonych świadczeń. Wysokość zobowiązania zależy od wielu czynników, które są wykorzystywane jako założenia w metodzie aktuarialnej. Wszelkie zmiany założeń mają wpływ na wartość bilansową zobowiązania. Jednym z podstawowych założeń dla ustalenia wysokości zobowiązania jest stopa procentowa. Na dzień kończący okres sprawozdawczy w oparciu o opinię niezależnego aktuariusza przyjmuje się odpowiednią stopę dyskonta dla podmiotów Grupy Kapitałowej, przy użyciu której ustala się wartość bieżącą szacowanych przyszłych wypływów pieniężnych z tytułu tych świadczeń. Przy ustalaniu stopy dyskontowej dla okresu sprawozdawczego aktuariusz ekstrapoluje wzdłuż krzywej rentowności bieżące stopy procentowe obligacji skarbowych wyrażonych w walucie przyszłej wypłaty świadczeń, aby uzyskać stopę dyskontową umożliwiającą dyskontowanie płatności o terminie realizacji dłuższym niż termin wykupu obligacji. Pozostałe założenia makroekonomiczne wykorzystywane dla wyceny zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych, takie jak stopa inflacji czy najniższe wynagrodzenie, oparte są na obecnie panujących warunkach rynkowych. Założenia przyjęte do wyceny na 31 grudnia 2018 r. zostały ujawnione w nocie 11.2 Wrażliwość zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych na zmiany założeń została ustalona dla salda zobowiązań Jednostki Dominującej. W pozostałych spółkach Grupy Kapitałowej, z uwagi na nieistotne salda zobowiązań z tego tytułu, wpływ zmian podstawowych parametrów przyjętych do kalkulacji rezerw na wysokość salda zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym byłby nieistotny. |
Wpływ zmian wskaźników na saldo zobowiązań (Jednostki Dominującej)
| Stan na 31.12.2018 | Stan na 31.12.2017 | |
| wzrost stopy dyskonta o 1 punkt procentowy | (316) | (253) |
| obniżenie stopy dyskonta o 1 punkt procentowy | 421 | 331 |
| wzrost o 1 punkt procentowy wskaźnika wzrostu cen węgla i wskaźnika wzrostu wynagrodzeń | 411 | 347 |
| obniżenie o 1 punkt procentowy wskaźnika wzrostu cen węgla i wskaźnika wzrostu wynagrodzeń | (316) | (255) |
Nota 11.1 Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
Składniki pozycji zobowiązań z tyt. świadczeń pracowniczych
| Stan na 31.12.2018 | Stan na 31.12.2017 | ||
|---|---|---|---|
| Długoterminowe | 2 447 | 2 063 | |
| Krótkoterminowe | 171 | 141 | |
| Nota 11.2 | Zobowiązania z tytułu programów przyszłych świadczeń pracowniczych | 2 618 | 2 204 |
| Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń | 256 | 235 | |
| Rozliczenia międzyokresowe kosztów bierne (niewykorzystane urlopy, premie, inne) | 381 | 466 | |
| Krótkoterminowe zobowiązania pracownicze | 637 | 701 | |
| Razem zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych | 3 255 | 2 905 |
Koszty świadczeń pracowniczych
| od 01.01.2018 do 31.12.2018 | od 01.01.2017 do 31.12.2017 | ||
|---|---|---|---|
| Koszty wynagrodzeń | 3 723 | 3 568 | |
| Koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń | 1 247 | 1 205 | |
| Koszty przyszłych świadczeń | 232 | 183 | |
| Nota 4.1 | Koszty świadczeń pracowniczych | 5 202 | 4 956 |
Nota 11.2 Zmiana stanu zobowiązań z tytułu programów przyszłych świadczeń pracowniczych
| | Ogółem zobowiązania | Nagrody jubileuszowe | Odprawy emerytalno - rentowe | Ekwiwalent węglowy | Inne świadczenia | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| | Stan na dzień 01.01.2017 | 2 007 | 367 | 315 | 1 239 | 86 |
| Nota 11.1 | Łączna kwota kosztów ujęta w wyniku finansowym | 183 | 79 | 29 | 70 | 5 |
| | Koszty odsetek | 71 | 13 | 11 | 45 | 2 |
| | Koszty bieżącego zatrudnienia | 74 | 28 | 18 | 25 | 3 |
| | Straty aktuarialne ujmowane w wyniku finansowym | 38 | 38 | - | - | - |
| Nota 8.2.2 | Straty / (zyski) aktuarialne ujmowane w pozostałych całkowitych dochodach | 134 | - | 27 | 126 | (19) |
| | Wypłacone świadczenia | (120) | (46) | (30) | (41) | (3) |
| | Stan na dzień 31.12.2017 | 2 204 | 400 | 341 | 1 394 | 69 |
| Nota 11.1 | Łączna kwota kosztów ujęta w wyniku finansowym | 232 | 122 | 31 | 74 | 5 |
| | Koszty odsetek | 74 | 13 | 12 | 47 | 2 |
| | Koszty bieżącego zatrudnienia | 80 | 31 | 19 | 27 | 3 |
| | Straty aktuarialne ujmowane w wyniku finansowym | 78 | 78 | - | - | - |
| Nota 8.2.2 | Straty aktuarialne ujmowane w pozostałych całkowitych dochodach | 322 | - | 59 | 237 | 26 |
| | Wypłacone świadczenia | (140) | (54) | (36) | (46) | (4) |
| | Stan na dzień 31.12.2018 | 2 618 | 468 | 395 | 1 659 | 96 |
| Stan na dzień 31 grudnia | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 | 2014 |
|---|---|---|---|---|---|
| Wartość bieżąca zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych | 2 618 | 2 204 | 2 007 | 2 105 | 2 146 |
Główne przyjęte założenia aktuarialne na 31 grudnia 2018 r.:
| | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 i następne |
|---|---|---|---|---|---|
| - stopa dyskonta | 2,82% | 2,82% | 2,82% | 2,82% | 2,82% |
| - stopa wzrostu cen węgla | 8,70% | 3,00% | 3,00% | 3,00% | 3,00% |
| - stopa wzrostu najniższego wynagrodzenia | 7,14% | 4,89% | 5,08% | 4,00% | 4,00% |
| - przewidywana inflacja | 3,20% | 2,90% | 2,50% | 2,50% | 2,50% |
| - przewidywany przyszły wzrost wynagrodzeń | 5,60% | 5,00% | 4,80% | 3,90% | 3,90% |
Główne przyjęte założenia aktuarialne na 31 grudnia 2017 r.:
| | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 i następne |
|---|---|---|---|---|---|
| - stopa dyskonta | 3,35% | 3,35% | 3,35% | 3,35% | 3,35% |
| - stopa wzrostu cen węgla | 5,00% | 3,20% | 3,00% | 3,00% | 3,00% |
| - stopa wzrostu najniższego wynagrodzenia | 0,00% | 4,20% | 4,00% | 4,00% | 4,00% |
| - przewidywana inflacja | 2,30% | 2,70% | 2,50% | 2,50% | 2,50% |
| - przewidywany przyszły wzrost wynagrodzeń | 5,10% | 2,70% | 2,50% | 2,50% | 2,50% |
Zmiana wartości zysków/strat aktuarialnych spowodowana jest zmianą założeń w zakresie spadku stopy dyskonta, wzrostu cen węgla oraz wzrostu najniższych wynagrodzeń.
Do aktualizacji zobowiązań na koniec bieżącego okresu przyjęto parametry na podstawie dostępnych prognoz inflacji, analizy wskaźników cen węgla i najniższego wynagrodzenia oraz przewidywanej rentowności długoterminowych obligacji skarbowych.
Podział (zysków) / strat aktuarialnych na dzień 31 grudnia 2018 r. w stosunku do założeń przyjętych na 31 grudnia 2017 r.
| Zmiana założeń finansowych | 296 |
| Zmiana założeń demograficznych | (57) |
| Pozostałe zmiany | 161 |
| Razem straty aktuarialne | 400 |
Podział (zysków) / strat aktuarialnych na dzień 31 grudnia 2017 r. w stosunku do założeń przyjętych na 31 grudnia 2016 r.
| Zmiana założeń finansowych | 53 |
| Zmiana założeń demograficznych | 86 |
| Pozostałe zmiany | 33 |
| Razem straty / (zyski) aktuarialne | 172 |
Profil zapadalności zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych
| Rok zapadalności: | Ogółem zobowiązania | nagrody jubileuszowe | odprawy emerytalno - rentowe | ekwiwalent węglowy | Inne świadczenia |
|---|---|---|---|---|---|
| 2019 | 170 | 51 | 61 | 53 | 5 |
| 2020 | 167 | 43 | 58 | 63 | 3 |
| 2021 | 114 | 33 | 16 | 61 | 4 |
| 2022 | 108 | 31 | 13 | 60 | 4 |
| 2023 | 109 | 31 | 16 | 58 | 4 |
| Pozostałe lata | 1 950 | 279 | 231 | 1 364 | 76 |
| Wartość zobowiązań w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 31.12.2018 | 2 618 | 468 | 395 | 1 659 | 96 |
Profil zapadalności zobowiązań z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych
| Rok zapadalności: | Ogółem zobowiązania | nagrody jubileuszowe | odprawy emerytalno - rentowe | ekwiwalent węglowy | Inne świadczenia |
|---|---|---|---|---|---|
| 2018 | 130 | 48 | 34 | 45 | 3 |
| 2019 | 175 | 41 | 80 | 52 | 2 |
| 2020 | 98 | 30 | 15 | 51 | 2 |
| 2021 | 93 | 27 | 14 | 50 | 2 |
| 2022 | 105 | 33 | 20 | 48 | 4 |
| Pozostałe lata | 1 603 | 221 | 178 | 1 148 | 56 |
| Wartość zobowiązań w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień 31.12.2017 | 2 204 | 400 | 341 | 1 394 | 69 |